18 Mart 2013 Pazartesi
Mutlu Çiviroğlu
Senatör John Kerry’nin Dışişleri Bakanlığı görevine gelmesiyle birlikte, Washington önümüzdeki dönemde nasıl bir dış siyaset yürüteceğini netleştirmeye çalışıyor.
İngiltere, Almanya, Fransa ile birlikte İtalya’yı da ziyaret eden Kerry başkent Roma’da “Suriye’nin Dostları” toplantısına katılmış, Suriyeli muhaliflerle de görüşmüştü.
Daha sonra Türkiye’ye gelen John Kerry’nin temaslarının Suriye konusu olduğu birçok çevre tarafından zaten yazıldı, çizildi.
Bir bakıma Kerry, bu ziyaretiyle kendi dışişleri bakanlığı ve Washington’un yeni dönem politikalarını Avrupa ve Ortadoğu’daki müttefiklerine anlatması, onlarla görüş-alışverişinde bulunması anlamına geliyor.
Elbette ki 15 Mart’ta ikinci yılına giren iç savaşın yaşandığı Suriye, Washington’un ve birçok Avrupa başkentinin odak noktası durumunda. Amerika’nın Suriye politikasında çok radikal değişiklikler beklemek mümkün olmasa da, önümüzdeki günlerde bir takım siyaset değişikliği görmek de muhtemel. Dışişleri Bakanı John Kerry’nin Şubat ayının son gününde açıkladığı 60 milyon dolarlık, silah içermeyen, gıda ve ilaç yardımı, Washington’un Suriyeli muhaliflere direk ilk yardımı olması açısından önemli. Ama birçok çevre böylesi bir adımı çok yetersiz, üstelik de çok geç kalmış bir adım olarak değerlendirmekte.
Washington Post, Suriye krizinin ikinci yıldönümündeki yani 15 Mart’taki sayısında yer verdiği başyazısında Başkan Obama’yı çok sert bir biçimde eleştirdi. Gazete, Başkan Obama’nın ilk önce Esed’i reformcu ilan etmesini, daha sonra Şam rejiminin oyalama taktikleriyle kendi lehine kullandığı, aylar süren BM ateşkes diplomasisine bel bağlamasını ve nihayetinde de Beşar Esed’in yakın müttefiki Rusya’nın, Suriye Devlet Başkanı Esed’i iktidarı bırakmaya zorlayacağı üzerine bir siyaset gütmesini sert bir dille eleştiriyor. Gazete devamla, geçen sene bu zamanlar tahmini 7 bin olan ölü sayısının70 bini aştığını, El Kaide yanlısı radikal örgütlerin her geçen gün daha da güçlendiğini, Suriye’deki savaşın Irak’a ve Lübnan’a taşma tehlikesinin bulunduğunu dile getirmekte. Washington Post’un başyazısı Başkan Obama’ya sivilleri ve muhalifleri korumak için mutlaka askeri müdahalenin gerekli olduğunu, artık Obama’nın kaybedecek zamanı olmadığının vurgulanmasıyla son bulmakta.
Yine, Los Angeles Times gazetesinde Cuma günü çıkan bir haberde, mevcut ve eski CIA yöneticilerine dayanılarak verilen haberde, Suriye’deki karışıklığın hızla artmasıyla birlikte radikal örgütler hakkında istihbarat toplama da dahil olmak üzere, CIA’nin de Amerika’yı ve onun müttefiklerini korumak için, muhtemelen ilk kez insansız hava uçakları kullanabileceğini bildirmekte.
El Kaide’yi takip eden istihbarat birimlerinin raporlarına göre, örgütün bir takım elemanları ve Irak’taki savaşçıları Suriye Devlet Başkanı Beşar Esed’i devirmek için o ülkedeki İslami militanlara katılmış durumdalar. Şunu da altını çizerek belirtelim ki El Kaide’yle ilişkili radikal İslamcı militanların Suriye’de artarak güçlenen varlığı, Washington için bu sorunun en önemli ayaklarından birini oluşturmakta.
Avrupa Birliği ülkelerinin, özellikle de İngiltere ve Fransa’nın, Almanya, Avusturya ve İsveç’in karşı çıkmasına rağmen, Suriye muhalefetine silah da dahil olmak üzere daha aktif destek sunulması yönündeki çabaları da oldukça dikkat çekici. Her ne kadar birliğin Cuma günkü Brüksel toplantısında, Suriyeli muhaliflere silah yardımının önünü açacak, ambargo konusunda bir karar çıkmasa da birlik dışişleri bakanları bu hafta İrlanda’nın başkenti Dublin’de bir araya gelip bu konuyu bir kez daha görüşecekler. Eğer birlik bu konuda bir karara varamazsa bile, İngiltere ve Fransa’nın Suriye muhalefetine silah yardımı konusunda çok kararlı oldukları güvenilir kaynaklar tarafından dile getirilmekte.
Görünen o ki Suriye konusunda önümüzdeki günlerde Washington ve Avrupa merkezli birtakım hareketlilik olacak. Bu olası hareketler, ikinci yılına giren ve bir kilitlenme durumu ile karşı karşıya bulunan Suriye’deki savaşı belki de muhalifler lehine değiştirebilecek sonuçlar ortaya çıkarabilecek. Bu tablonun içerisindeki Suriye Kürtlerinin son durumunu bir sonraki yazıda ele alacağız.
http://www.ilkehaber.com/yazi/washington-ve-avrupanin-suriye-politikalari-uzerine-7059.htm